ANNE SÜTÜ VE EMZİRME

60.02.005 NO'LU KURUMUN

EMZİRME POLİTİKASI

(BEBEK DOSTU KURUM)

      1.   Emzirmenin anne ve bebek sağlığı yönünden yararlarını ve anne sütünün öneminin anlatılması ve tüm annelerin emzirmeye teşvik edilmesi amacıyla kurumumuzda bir emzirme politikası hazırladık.

2.   Tüm sağlık personeline bu politika doğrultusunda düzenli aralıklarla eğitim vermekteyiz; böylece anne sütüyle emzirmenin teşvikini sağlamaktayız.

3.   Hizmet bölgesinde bulunan tüm gebelere (doğum öncesi 32. haftadan itibaren) anne sütü ve emzirme ile ilgili eğitim yapıyoruz. Bu konuda kurumumuzdan eğitim talep edebilirsiniz.

4.   Doğumdan sonra ilk yarım saat içinde emzirmeye başlamak, bebeğin memeye iyi yerleşmesini sağlamak, sık sık emzirmek, bebeğin her istediğinde emzirilmesi konusunda bilgi vermekteyiz.

5.   Tıbbi zorunlu durumlar olmadığı sürece bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesinin gerektiği, anne sütü verilirken suya bile gerek olmadığı, 6 aydan sonra ek gıdalarla birlikte 2 yaşına kadar emzirmesi gerektiğini anlatıyoruz.

6.   Emzirmenin nasıl olacağı ve bebeklerden ayrı kaldıkları zamanlarda sütün devamlılığını nasıl sürdüreceklerini annelere göstererek anlatıyoruz.

7.   Gerekli olan durumlar için anne sütünün sağılması ve sağılmış sütün nasıl saklanacağını anlatıyoruz.

8.   Kurumumuzda anne sütü alan bebeklere biberon ve emzik kullanmamaları gerektiğini anlatıyoruz.

9.   Kurumumuza yeni gelen personele Bebek Dostu Kurum eğitimi bir ay içerisinde verilmektedir.

10.             Kurumumuzda anne sütü muadili ürünlerle ilgili reklam materyallerinin bulundurulması yasaktır.

11.             Kurumumuzdan hizmet alırken emziren annelerin yararlanabileceği emzirme odamız bulunmaktadır.

12.             Emzirmenin korunması, destelenmesi ve yaygınlaştırılması için bölgemizdeki kurumlarla (spor salonları ,  kuaförler vs.) iş birliği yapıyoruz.

          

BAŞARILI EMZİRMEDE 10 ADIM

1-EMZİRMEYE İLİŞKİN YAZILI BİR POLİTİKA HAZIRLANMALI VE BU DÜZENLİ ARALIKLARLA TÜM SAĞLIK PERSONELİNİN BİLGİSİNE SUNULMALIDIR.

2-TÜM SAĞLIK PERSONELİ BU POLİTİKA DOĞRULTUSUNDA EĞİTİLMELİDİR.

3-HAMİLE KADINLAR, EMZİRMENİN YARARLARI VE YÖNTEMLERİ KONUSUNDA BİLGİLENDİRİLMELİDİR,

4-DOĞUMU İZLEYEN YARIM SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE BAŞLAMALARI İÇİN ANNELERE, YARDIMCI OLUNMALIDIR,

5-ANNELERE, EMZİRMENİN NASIL OLACAĞI VE BEBEKLERİNDEN AYRI KALDIKLARI DURUMLARDA SÜTÜN SALGILANMASINI NASIL SÜRDÜREBİLECEKLERİ  GÖSTERİLMELİDİR,

6-TIBBEN GEREKLİ GÖRÜLMEDİKÇE, YENİDOĞANLARA ANNE SÜTÜNDEN BAŞKA BİR YİYECEK YA DA İÇECEK VERİLMEMELİDİR,

7-ANNE İLE BEBEĞİN 24 SAAT BİR ARADA KALMALARINI SAĞLAYACAK BİR UYGULAMA BENİMSENMELİDİR,

8-BEBEĞİN HER İSTEYİŞİNDE EMZİRİLMESİ TEŞVİK EDİLMELİDİR, EMZİRİLEN BEBEKLERE YALANCI MEME VEYA EMZİK TÜRÜNDEN HERHANGİ BİR ŞEY VERİLMEMELİDİR,

9-ANNELER, TABURCU OLDUKTAN SONRA DA EMZİRMEYE DEVAM EDEBİLMELERİ, KARŞILAŞABİLECEKLERİ SORUNLARI ÇÖZEBİLMELERİ, BEBEKLERİNİN VE KENDİLERİNİN

10-KONTROLLERİNİ YAPTIRABİLMELERİ AÇISINDAN BAŞVURABİLECEKLERİ SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA BİLGİLENDİRİLMELİDİRLER

ANNE SÜTÜ

Anne sütü; yenidoğanda optimum büyüme ve gelişme için gerekli olan tüm sıvı, enerji ve besin ögelerini içeren, biyoyararlılığı yüksek, sindirimi kolay doğal bir besindir. Anne sütü ve emzirmenin hem bebek, hem de anne için, başta beslenme olmak üzere, sağlık, bağışıklık, gelişimsel, psikolojik, sosyal ve ekonomik yönden çok sayıda yararları vardır.

 ANNE SÜTÜNÜN YARARLARI

BEBEK İÇİN FAYDALARI

1- Sağlık yönünden akut ve kronik hastalıkların riskini azaltır

• Alt solunum yolu enfeksiyonları

• Otitis media (orta kulak iltihabı)

• Bakteriyel menenjit

• İdrar yolu enfeksiyonları

• Nekrotizan enterokolit

• Allerjik hastalıklar

• Ani bebek ölümü sendromu

• İnsuline bağımlı diyabet

• İshal

• Lenfomalar

• Obezite

• Crohn’s hastalığı

• Ülseratif kolit

• Kronik gastroentestinal hastalıklar

2- Bağışıklık sistemini güçlendirir

• Antikorlar, salgısal Ig A

• Hücresel immünite, canlı hücreler

• Normal floranın oluşmasına yardım

• Prebiyotik ve probiyotik özellikleri

• Enfeksiyonlara karşı korur.

• Aşıların etkinliğini artırır.

3- Büyüme-Gelişme ve Psikolojik yönden yararları

•Anne-bebek ilişkisini kuvvetlendirir

•Bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur.

•Dikkat azlığı sendromu, ilgisizlik gibi olgularda anne sütü alımı önem kazanmaktadır.

•Çene diş gelişimini iyi yönde etkiler

•Büyüme faktörleri, organ ve doku olgunlaşmasını sağlar

ANNE İÇİN FAYDALARI

1- Sağlık yönünden

   •Emzirme, göğüs kanseri. over kanseri endometrium (rahim için tabakası) kanseri ve meme kanserine yakalanma riskini azaltır.

•Emzirme, anneyi ileride ortaya çıkacak kemik erimesinden (osteoporozis) korur.

•Emzirme, uterusun eski haline dönmesine yardımcı olur, anneyi aşırı kan kaybından ve anemiden korur

•Emziren annelerde endometrozisin ilerleme hızı daha düşüktür.

•Emzirme kilo vermeyi kolaylaştırır. Emzirme, kadının günlük enerji gereksinimi yaklaşık 500-600 kkalori arttırır. Sağlıklı ve doğru beslenen anne, emzirme sırasında enerji harcadığından ve süt üretimi için yağ dokusu kullanıldığından daha kolay ağırlık kaybederler.

2-Psikolojik yönden

•Annelik duygusunun gelişmesine neden olur.

•Emzirme, anne ile bebek arasındaki bağı güçlendirir.

•Emziren annelerin kendilerine güvenleri fazladır bu durum süt verimini olumlu yönde etkiler.

•Emzirmek anne için doğal bir sakinleştiricidir.

Anne sütü bileşiminin en önemli özelliği be­beğin yaşına ve durumuna uygun değişim gös­termesidir. Örneğin prematüre doğum yapan anneler bebeklerinin ağırlığına, gestasyon yaş­larına, böbrek solüt yüklerine uygun süt salgı­larlar. Prematüre ve zamanında doğum yapan annelerin sütleri arasındaki farklılık birinci aydan sonra ortadan kalkmaktadır. Doğumdan ilk bir aya kadar olan dönemde anne sütünün bileşimi (besin ögeleri açısından), bebeğin gastrointes­tinal sistemine uygun olarak farklılık göstermektedir. İlk günlerde salgı­lanan kolostrum daha kıvamlı, protein içeriği yüksek, yağ miktarı düşük, sodyum, potasyum, magnezyum, kalsiyum gibi minerallerden ve bebeği enfeksiyondan koruyan hücre, antikorlar yönünden zengindir. Giderek sü­tün içeriğinde değişiklikler olur ve 15 gün içinde olgun (mature) süt özel­liğine erişir.

Anne sütü salgılandığı döneme ve bileşimine göre;

1- Kolostrum : Doğumdan sonra (postpartum) ilk beş gün boyunca salgılanan süttür.

2- Geçiş Sütü (Transitional) : Kolostrumdan sonra 5-15. Günler arasında salgılanan süttür.

3- Mature Süt (Olgun) : On beşinci günden sonra salgılanan süttür.

KOLOSTRUM:

Özellikleri:

· Antikordan zengin

· Akyuvardan zengin

· Barsakları temizleyici (müshil)

· Büyüme faktörleri içerir

· A vitamininden zengin

Önemi:

· Enfeksiyondan ve alerjiden korur

· Enfeksiyondan korur

· Mekonyumu temizler, sarılığın önlenmesine yardım eder.

· Barsağın olgunlaşmasına yardım eder, allerji ve intoleransı önler.

· Enfeksiyonların ağırlaşmasını önler.

Emzirme anne ile bebek arasında yakın, sevgi dolu bir ilişki kurulmasını kolaylaştırır. Bu da anneyi duygusal olarak tatmin eder. Doğumdan sonra yakın temas bu ilişkinin gelişmesine yardımcı olur. Bu durum “duygusal bağlanma”(bonding) olarak adlandırılır. Eğer bebekler doğumdan hemen sonra annenin yanında kalırlarsa ve emzirilirlerse daha az ağlarlar ve daha çabuk gelişebilirler. Emziren anneler bebeklerine daha şefkatli davranırlar. Bebeklerinin onları çok meşgul ettiğinden ve gece beslemekten daha az yakınırlar. Bu annelerin çocuklarını terk etme ya da ihmal etme olasılığı diğer annelere göre daha azdır. Bazı çalışmalarda anne sütü ile beslenmenin bebeğin zeka gelişimine, entelektüel yapısına olumlu etki yaptığı bildirilmektedir. Yaşamın ilk haftalarında anne sütü ile beslenen düşük doğum tartılı bebekler, yapay beslenen bebeklere göre ileri yaşlarda zeka testlerinde daha başarılı olurlar. İlk 6 ay sadece anne sütü verdikten sonra 6. ayda başlayacağınız ek gıdalarla bebeğinizi 2 yaşına kadar emzirme desteği ile anne sütüyle besleyebilirsiniz. Bebeğinizin 2. yaşında bile anne sütünün, onun enerji, vitamin ve protein ihtiyacının bir bölümünü karşıladığından emin olabilirsiniz.

İLK 6 AY SADECE ANNE SÜTÜ:

6 aydan önce, tamamlayıcı ek besinlere erken başlamanın sakıncaları şunlardır:

• Anne sütünün veriminin azalması

• Anne sütünün hastalıklara karşı koruyucu etkisini azaltması

• Büyüme açısından üstünlüğünün olmaması

• İlk aylarda dilin dışarı itme refleksinin güçlü olması

• Çiğneme becerisinin 6 aydan önce gelişmemesi

• Baş kontrolünün tam gelişmemiş olması

• Bebeklerin isteksizliği

• Böbrek fonksiyonlarının yeterince gelişmemesi

• Sindirim sistemindeki enzimlerin yeterince gelişmemesi

• Alerjik hastalıkların artmasına neden olması

• Katı besinlerin boğulmalara neden olabilmesi

• Başta pnomoni ve ishal olmak üzere hastalıklarda artışa neden olması

• Bebek morbiditesi (hastalanma) ve mortalitesinde (ölümlülük) artış

Yapay Besinlerin Zararları:

·        Daha fazla solunum ve gastrointestinal rahatsızlıklar.

·        Malnütrisyon

·        Ani bebek ölümleri.

·        Erken ve yakın gebelikler

·        Kronik hastalık riski artar.

·        Anne-bebek arası duygusal bağ azalır.

·        Alerjik hastalıklar artar.

·        Zeka testlerinde daha düşük puan

·        Kansızlık

·        Over ve meme kanseri riski daha yüksek

ANNE SÜTÜ VE EMZİRME İÇİN ANNELERE ÖNERİLER:

*Emzirmeye doğumdan sonra ½-1 saat içinde başlayın

*İlk 6 ay yalnız anne sütü verin

*6. ayda ek besine geçin

*6 aylıktan başlayarak her çocuğa ek besin verin 

*Emzirmeye en az 2 yaşına kadar devam edin

İLK 24 SAAT:

1. Bebeğin seninle 24 saat anneyle aynı odada kalmasını sağla:

- Hemen doğumu takiben, bebeğin anne ile aynı yatakta veya annenin yatağının yanında bir beşikte yatması çok

önemlidir. Böylece bebek her ihtiyacı olduğunda anne besleyebilir, bakabilir, kucaklayabilir.

2. Bebeğini her istediğinde emzir:

- Süt yapımı artar.

- Memede süt birikmesinden dolayı ortaya çıkacak problemler önlenir.

- Özellikle çalışan anneler için çok faydalıdır.

3. Bebeğini istediği süre kadar emzir:

- Bazen emme 5-10 dakika bazen de yarım saat sürer.

- Bebek sadece süt almak için emmez, bazen kendi öz güvenini oluşturabilmek bazen de emmekten keyif almak için emer.

- Sütünün yeterli olduğunu bebeğinin günde 5-6 defa idrara çıkmasından ve aylık kontrollerde muntazam kilo almasından

anlayabilirsin.

- Hasta ve yorgun bebeğin sık aralıklarla ve azar azar emmeye ihtiyacı vardır.

4.Bebeğin için yeterli miktarda süt üretebileceğine inan:

- Yeterli süt üretimi düzenli emzirmeye bağlıdır.

- Memelerinden birini daha az emziriyorsan, bu tarafın süt üretimi giderek azalacak ve duracaktır.

- Bebeğin, bir memedeki sütü tamamen bitirinceye kadar emmesine izin ver, şayet bebek hala aç ise diğer memeyi de emzir.

- Bir sonraki emzirmede, son emzirdiğin memeden başla ve bebeğin bu memeyi tamamen boşaltmasını sağla, bebek hala aç ise tekrar ilk meme ile emzirmeye devam et.

EMZİRME İÇİN YAPILACAK ADIMLAR:

1. Ellerini yıka.

- Bebeğinin mikrop almasını ve hastalanmasını önle.

2. Meme başını temizle.

- Emzirmeden önce meme başını ve çevresini temiz su ile sil.

- Karbonatlı su, sabunlu su vb. kullanma. Bunlar meme başında çatlak ve yaraya neden olur.

3. Bebeğinle rahat bir yere otur.

- Sırtını bir yere dayayarak destekle.

- Oturduğun yer temiz ve yeterince sıcak olsun,

- Emzirirken mutlu ve huzurlu ol.

4. Bebeğini, yüzü ve bedeni sana dönük olabilecek şekilde tut, bebeğinin başını kolunun iç kısmına yerleştir, aynı kol ve elle bebeği kalça ve bacaklarından kavra.

- Emzirirken anne ve bebek rahat olmalıdır.

- Anne ve bebeğin göz teması çok önemlidir.

5.Elinle göğsünü altından tut, meme başı ve etrafındaki kahverengi kısma dokunma.

6. Bebeğine gülümseyerek bak ve meme ucunu bebeğinin dudağına ve çenesine değdir.

 7. Bebek ağzını açınca meme ucunu ve etrafındaki kahverengi kısmı bebeğin ağzına yerleştir

- Bebeği memeye, tekniğine uygun yerleştirdiğinde bebeğin çenesi ile göğsün arasında boşluk kalmaz.

Emzirirken Doğru Pozisyon

· Anne Emzirmeye başlarken öncelikle rahat bir şekilde bir koltuk ya da sandalyeye oturmalı ve bebeğini kucağına almış olmalıdır.

· Daha sonra bebeğin vücudunu, kendi vücuduna yaklaştırmalıdır.

· Bebeğin başı ve gövdesi düz bir hat üzerinde olmalı, bebeğin yüzü memeye doğru bakmalıdır.

· Bebeğin dudaklarına memenin ucuyla dokununca, bebek ağzını genişçe açar, bu oluştuğu anda bebeğin alt dudağı meme ucunun altına gelecek şekilde çabucak memeye tutulmalıdır.

· Bebek alt dudağını dışa döndürür, memenin koyu kısmının alabileceği kadar kısmını ağzına alır ve çenesini memenizin altına dayar. Böylece memeye yerleşme ve emme işlemi başlar.

EMZİRME ŞEKİLLERİ

Klasik emzirme şekli, bebeğin anne kucağında yatarak emzirildiği beşik tutuşudur. Sezaryen doğumlar sonrası oturmakta güçlük çeken anneler bebeklerini yatarak emzirebilirler; ancak annenin bebeğin üzerine doğru ağırlığını vererek uyuya kalması ihtimali mevcuttur. Özellikle ikiz doğumlar sonrası iki bebeğin birden emzirilebilmesini kolaylaştırmak açısından koltukaltı tutuşu uygulanabilir. Emzirme sonrası bebek, annenin kucağına veya omzuna kaldırılarak emme esnasında yuttuğu gaz midesinden çıkarılmaya çalışılır. Bu işlem emzirme esnasında da birkaç kez yapılabilir.

SÜT SAĞMA VE SAKLAMA:

ELLE SÜT SAĞMA BASAMAKLARI:

A: Sağma işlemine geçmeden önce eller sabunla iyice yıkanır.

B: Rahat bir yere oturduktan sonra parmak uçları ile yumuşak bir biçimde memeye dıştan içe, meme başının etrafındaki kahverengi bölgeye doğru masaj yapılır. Önceden ısıtılmış bir havlu memenin üzerine konulursa sütün akışı kolaylaşacaktır.

C: Meme, başparmak üstte, diğer parmaklar altta kalacak biçimde tutulur. Eğer meme büyükse bir el memenin üstüne, diğer el memenin altına gelecek şekilde tutulmalıdır. Hedef bölge meme başının etrafındaki kahverengi bölgenin gerisinde kalan alandır.

Bazen süt dolu memede süt havuzcukları elle hissedilebilir. Süt havuzcuklarının bulunduğu bu alanın elle basınç yapılarak sağılması gerekir. Süt sağılması için baş ve diğer parmaklar yavaşça içe, göğüs duvarına doğru ve ardından birbirine doğru bastırılır . Bastırma işlemi, el göğüs duvarından uzaklaştırılırken devam ettirilir. Bu şekilde süt meme başına doğru itilir. Süt sağma işlemi sırasında acı hissedilmemesi gerekir, acı oluyorsa uygulanan teknik hatalıdır. İşlem tekrarlandıktan sonra süt akmaya başlar. Sağma hareketi ritmik bir şekilde tekrarlanmalıdır.

MEMELERİ ELLE SAĞARAK BOŞALTMA SÜRESİ YAKLAŞIK 20-30 DAKİKADIR.

SAĞILMIŞ SÜT NASIL SAKLANIR?

• Temizliğe dikkat edilerek sağılan anne sütü; oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabı rafında (+4 derecede) 3 gün ve derin dondurucuda

(-18 derecenin altında) 3 aya kadar saklanabilir. Ayrıca uygun kaplarda veya poşetlerde saklanmalıdır.

• Sütün saklanması özellikle çalışan anneler için yararlıdır.

• Annenin evde olmadığı saatlerde bu süt verilir.

• Anne iş yerinde de sütünü sağarak evine getirebilir, böylece evden uzakta olduğu sırada sütün memeden boşa akması önlenmiş

olur.

• Derin dondurucudan çıkarılan dondurulmuş anne sütü öncelikle direk oda ısısında değil buzdolabının içinde çözdürülmelidir.

• İçinde anne sütü olan kap, sıcak su dolu başka bir kabın içine konarak çözünmüş sütün ılınması sağlanıp, bebeğe verilmelidir.

• Sağılan anne sütünün biberon yerine kaşık veya geniş ağızlı bir bardak ya da fincanla verilmesi daha uygundur.

MEME SORUNLARI:

Bazı meme durumları bazen emzirme güçlüklerine yol açabilir.

- Düz veya içe çökük meme basları, büyük ya da uzun meme basları;

- Göğüste tıkanıklık, birikme;

- Kanal tıkanıklığı ve mastit;

- Ağrılı ve çatlak meme uçları.

Bu durumların tanınması ve tedavisi hem anneyi rahatlatma, hem de emzirmenin devamı

açısından önemlidir.

Düz ve içe çökük meme uçlarının düzeltilmesi:

- Doğum öncesi tedavi genellikle yararsızdır.

Örneğin meme ucunu germek ya da meme kılıfı takmak ise yaramaz.

Meme uçlarının çoğu herhangi bir tedavi gerekmeksizin doğum zamanı düzelirler.

Hemen doğum sonrasında anneye yardım, bebeğini emzirmeye basladığı zaman

önemlidir.

- Anneye özgüven kazandırınız. Basta zor olacağını, fakat sabır ve kararlılıkla basarılı olacağını anlatınız. Doğumdan sonraki iki hafta içinde memelerinin gelisip yumusayacağını belirtiniz.

- Bebeğin meme ucunu değil, memeyi emdiğini açıklayınız.

Bebeğin ağzına alabildiğince çok meme alması gerekir. Bu arada bebek emdikçe memeyi ve ucunu dısarıya çekeceğini açıklayınız.

- Anneyi tensel temas ve bebeğin memeyi kesfetmesi için özendiriniz. Bebeğin kendi istediği sekilde memeye yerlesmesine izin verin. Bazı bebekler bunu kendi kendilerine öğrenirler.

- Bebeğin memeye daha iyi yerlesmesine yardım ediniz. Eğer bebek kendi basına memeye iyi yerlesemiyorsa memeye bebeğin daha iyi yerlesmesi için yardım edin. Bu yardımı erken yapın, hatta ilk gün süt gelip memeler dolmadan yapmanız. iyi olur.

- Annenin bebeği değisik pozisyonlarda tutmasına yardım ediniz. Bazen bebeğin pozisyonunu değistirmek memeye yerlesmesini kolaylastırır. Örneğin bazı anneler koltukaltı pozisyonunun ise yaradığını söylerler.

- Emzirme öncesinde meme ucunu çıkarmak için anneye yardım ediniz. Bazen emzirme öncesinde meme ucunun çıkmıs olması bebeğin yerleşmesini kolaylastırır. Bunun için meme ucunun uyarılması bazen yeterli olur. Bu durumda meme pompası ya da sırınga da kullanılabilir.

Bazen memenin elle sekillendirilmesi de bebeğin isini kolaylastırır. Elle şekillendirme için avuç memeyi asağıdan desteklerken basparmakla da yukarıdan yavasça bastırılır. Eli meme ucundan uzak tutmaya özen gösterilmelidir. Eğer çift kabul ederse, koca karısının memelerini birkaç kez emip gerginleştirebilir.

Tıkanık (sis) memenin tedavisi;

Tıkanık meme tedavisi için sütün memeden bosaltılması ön kosuldur. Eğer süt boşaltılmazsa mastit, apse olusabilir ve süt üretimi azalır. Bu nedenle anneye göğsünü “dinlendirmesini’ önermeyin.

- Eğer bebek emmeyi becerebiliyorsa sık emmelidir. Bu,sütü bosaltmanın en iyi yoludur. Anneye, bebeğe pozisyon vermesinde yardımcı olun. Böylece etkin sekilde emsin ve meme basına zarar vermesin.

- Eğer bebek emmiyorsa sütü sağmasında anneye yardımcı olun. Anne, sütü eliyle sağabilir ya da meme pompasına veya sıcak bir siseye ihtiyacı olabilir. Bazen çocuğun emebilmesi için göğsü yumusatmak amacıyla az miktar süt sağmak yeterli olabilir.

- Emzirmeden ya da sütü sağmadan önce annenin oksitosin refleksi uyarılmalıdır. Bunlar anneye yardım edebileceğiniz ya da kendisinin yapabileceği seylerdir.

- Memelerin üzerine sıcak bir kompres uygulayın; ya da anne sıcak dus alsın.

- Sırtına ve boynuna masaj yapın;

- Memesine hafifçe masaj yapın;

- Meme ve meme bası derisini uyarın.

- Annenin sakinlesmesine yardımcı olun. Bazen sıcak bir dus ya da banyo göğüslerden sütün akmasını sağlar. Böylece memeler bebek emebilecek sekilde yumusak hale gelir.

- Bir emzirmeden sonra memelerinin üzerine soğuk kompres uygulayın Bu ödemi (siskinliği) azaltmada yararlı olabilir.

- Anneye güven kazandırın. Yakın zamanda rahatça emzirebileceğini anlatın.

Kanal Tıkanıklığı ve Mastit Belirtileri:

Meme iltihabı meme tıkanıklığı (sis meme) ya da kanal tıkanıklığı sonucu gelisebilir. Kanal tıkanıklığı, memenin bir kısmındaki süt oradan uzaklastırılamadığında gelisir. Kanal bazen sütün kıvamlı, koyu olması sonucu tıkanmıs olabilir. Memenin bir bölgesinde hassas, üzeri kırmızı bir sislik gözlenir. Annenin atesi yoktur ve kendini iyi hisseder. Süt memenin bir bölümünde kalırsa buna süt stazı (sütün birikmesi) denir. Süt boşaltılamazsa meme dokusunda iltihap olusur. Buna enfektif olmayan mastit (meme iltihabı) denir. Bazen meme dokusu bakteri ile enfekte olur. Buna enfektif mastit adı verilir. Yalnızca belirtilerin yardımıyla meme iltihabının enfektif olup olmadığı anlasılamaz. Eğer belirtiler ciddi ise annenin antibiyotik tedavisine ihtiyacı vardır.

Kanal tıkanıklığı ve meme iltihabı nedenleri;

Kanal tıkanıklığının ve meme iltihabının en önemli nedeni memenin tümünden veya bir bölümünden süt bosalmasının yeterince olmamasıdır.

Memenin tümünden süt bosalmasının yetersiz olusunun sebepleri:

- Seyrek emzirme.

Örneğin:

- Anne çok mesgul olduğunda

- Gece uyuduğu ya da düzensiz uyuduğu için bebek daha az emmeye basladığında.

- Emzirme düzeninde değisiklik (örneğin bir yolculuk nedeniyle) olduğunda.

- Etkin olmayan emme. (bebek memeye iyi yerlesmediğinde görülür.)

Memenin bir bölümünden süt bosaltılmasının yetersiz olması:

- Etkin olmayan emme, bebeğin iyi yerlesmemesi sonucunda memenin sadece bir kısmındaki sütün bosalması,

- Sıkı giyeceklerin baskısı, annenin özellikle gece sütyen giyerek veya memenin üzerine yatarak süt kanalının tıkanmasına neden olması;

- Emzirme sırasında annenin parmaklarının baskısı;

- Sarkık bir göğsün alt bölümünün iyi bosalmaması.

Diğer önemli bir faktör annenin stresi ve çok çalısmasıdır. Bu yüzden bebek daha seyrek ve kısa süre emmektedir.

Ani bir vurus veya daha büyük bir çocuğun tekmesi gibi bir travma meme dokusunu hasara uğratarak mastit (memenin iltihabı)’e neden olabilir.

Eğer meme basında çatlak varsa bakteriler meme dokusuna kolayca girebilir.bu da memeye iyi yerlesmemenin mastite neden olmasının bir yoludur.

Kanal tıkanıklığı ve meme iltihabının tedavisi:

Tedavinin en önemli kısmı, etkilenmis meme bölgesindeki sütün bosaltılmasıdır.

- Zayıf bosalmanın nedenlerini arastırın ve düzeltin:

- Bebeğin memeye yerlesmesinin uygun olup olmadığını arastırın

- Giyeceklere, özellikle gece giyilen sütyene bağlı ya da memenin üzerine yatmaya bağlı bası olup olmadığını arastırın.

- Anne bebeğini emzirirken parmaklarıyla ne yaptığına bakın. Areolayı nasıl tutuyor, süt akımını engelliyor mu ?

- Annenin büyük, sarkık memeleri olup olmadığına bakın. Eğer böyleyse bebeğini

emzirirken memesini daha yukarı kaldırmaya dikkat etmelidir.

MEMEYİ REDDEDEN BEBEK:

Bebeğin emmeyi reddetmesi, emzirmeden vazgeçmenin sık rastlanan nedenlerindendir. Ancak, bu sorun çoğu kez çözümlenebilir. Memeyi red, annede ciddi kaygı yaratabilir. Anne kendini reddedilmiş hisseder ve bu deneyim onu hayal kırıklığına uğratır. Bazen bebek memeyi tutar, ancak emmez, yutmaz ya da çok zayıf emer. Bazen anne emzirmeye çalışırken, bebek ağlar ve memeyle adeta kavga eder. Bazen bebek bir dakika emer ve sonra emmeyi ağlayarak ya da tıkanarak bırakır. Bunu bir öğün sırasında birçok kez yapabilir. Bazen de ,bebek bir memeyi emer ama diğerini reddeder. Bebeğin memeyi reddetme nedenini bulmanız ve hem anne hem de bebek için emmeyi yeniden zevkli hale getirmek için nasıl yardım edeceğinize karar vermeniz gerekir.

BİR BEBEK MEMEYİ NİÇİN REDDEBİLİR?

Hastalık, ağrı veya sedatif etkisi:

-Enfeksiyon

-Beyin hasarı

-Yaranın ağrıması ( vakum, forseps )

-Burun tıkanıklığı

-Ağzın acıması (pamukçuk, diş çıkarma)

Emzirme tekniğinde sorunlar:

-Biberon, yalancı emzik

-Bol süt gelmemesi (kötü pozisyon ya da tıkalı meme )

-Pozisyon verirken baş arkasına bastırma

-Emzirme saatlerini kısıtlama

-Fazla süt yapımı

-Emmeyi öğrenmede zorluk

Bebeği üzen değişiklikler (özellikle 3 - 12 aylar arasında):

-Anneden ayrılma

-Yeni bakıcı ya da çok sık bakıcı değiştirme

-Aile düzeninde değişiklik

-Annenin hastalığı ya da mastit

-Annenin adet görüyor olması

-Annenin kokusunda değişiklik

Yalancı ( görünüşte ) red:

-Yeni doğanlarda arama

-4-8 aylar arası dikkatinin çekilmesi

-1 yaş sonrası anne sütünü kendi kendine kesme

YETERSİZ SÜT

Hemen her anne bir, hatta iki bebeğe yetecek kadar süt üretebilir. Yani yetersiz süt diye bir şey aslında yoktur. Esas neden çoğunlukla emzirme sayısının azlığı yani sık emzirmemedir. Genelde, anne, sütünün az olduğunu düşünse bile, bebeği aslında tüm ihtiyacını anneden alabilir. Bazen, bebek yeteri kadar süt alamaz. Ama bunun nedeni bebeğin yeterince emmemesi, ya da etkin emmemesidir. Çok ender olarak neden,  annenin yeterli miktarda süt üretememesidir. Bu yüzden, annenin ne kadar süt üretebileceği yerine, bebeğin ne kadar süt aldığını düşünmek daha önemlidir.

BEBEĞİN YETERLİ SÜT ALAMADIĞINI GÖSTEREN GÜVENİLİR BELİRTİLER

Yetersiz tartı alımı (Bir ayda 500 g.dan az)

Bebeğin çok az, konsantre idrar yapması (Bir günde altıdan az, sarı ve keskin kokulu)